Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Rusya ziyaretinin akabinde ortalarında Kanal 7 Ankara Temsilcisi ve Haber7.com Müellifi Mehmet Acet’in de bulunduğu basın mensuplarının sorularını yanıtladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Putin arasındaki özel bağlantıyı vurgulayan Fidan, ziyaret kapsamında birçok kritik başlıkta değerli değerlendirmelerde bulundu.

Rusya-Ukrayna savaşında kalıcı ateşkes umudu güçleniyor. ABD ile Suriye’de muahededen çok “çalışma” vurgusu öne çıkıyor. Yeni büyükelçiden Ortadoğu’ya dair farklı sinyaller gelirken, Türkiye’de terörle uğraşta kritik bir ruhsal eşik aşıldı. Bakan Fidan çok önemli mevzulara değindi.

MÜZAKERELERDE MUHATABIN ZİHNİNİ ANLAMANIN ÖNEMİ

Fidan, diplomatik görüşmelerde muhatabın zihnini anlamanın kritik bir rol oynadığını belirtti. Tarafların hassasiyetlerini, olmazlarını ve orta bölgeleri yanlışsız tahlil etmenin, tahlil teklifleri geliştirmede belirleyici olduğunu söz etti. Rusya’da sonuncu karar merciinin Putin olması nedeniyle, onun bahisle ilgili nüanslarını anlamanın kıymetine dikkat çekti. Görüşmelerin samimi bir ortamda gerçekleşmesi ve tarafların durumlarını açıkça tartışabilmesinin, barışa yönelik adımlar için kıymetli olduğunu vurguladı. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un, müzakerelerin Türkiye’de yapılmasına ait olumlu görüşlerini basın toplantısında lisana getirdiğini de ekledi.

AKKUYU NÜKLEER SANTRALİ VE GÜÇ İHTİYACI

Akkuyu Nükleer Santrali’nin finansmanı, yaptırımlar nedeniyle ortaya çıkan sıkıntılar ve tahlil modaliteleri görüşmede kıymetli bir yer tuttu. Fidan, Türkiye’nin sanayi ihracatçısı bir ülke olarak güce olan muhtaçlığını vurguladı. Daha fazla güç üretiminin maliyetleri düşüreceğini ve sanayi ihracatında rekabet gücünü artıracağını belirtti. Akkuyu’nun 4.800 megavat (yaklaşık 5 gigawatt) kapasiteli bir nükleer santral olduğunu ve Rusya için de kıymetli bir proje olduğunu söz etti. Putin’in, Rusya’nın yurt dışında devam eden 22 santral projesinden bahsettiğini ve Akkuyu’nun bu projeler ortasında öne çıktığını aktardı. Finansman ve teknik modaliteler üzerinde çalışmaların devam ettiği belirtildi.

RUSYA-UKRAYNA SAVAŞI VE MÜZAKERELERİN GİDİŞATI

Rusya’nın, referandumla ilhak ettiği bölgeleri müzakere konusu yapmaktan kaçındığı söz edildi. Fidan, Rus tarafının bir sonraki evrede ateşkes kaidelerini hazırladığını ve bu kuralların yakın vakitte Ukrayna’ya iletileceğini belirtti. Müzakerelerdeki bir sonraki görüşme tarihinin muhtaçlığa bağlı olarak belirleneceğini ekledi. Türkiye’nin, Ukrayna tarafıyla görüşmelere devam edeceği tabir edildi.

UZUN PERİYOTLU ATEŞKES DAHA GERÇEKÇİ

Tarafların konumlarını karşılaştırdığında, uzun devirli bir ateşkesin kalıcı bir mutabakata kıyasla daha gerçekçi göründüğünü belirten Fidan, Türkiye’nin bu süreçte birtakım formüller sunduğunu ve taraflarla paylaştığını söz etti. Tarafların adımlarını belirleyecek en kıymetli ögelerden birinin dayanma kapasiteleri olduğunu vurguladı. Savaşın devam etmesi durumunda tarafların birbirlerini gaye almaya devam edeceği, lakin inanç artırıcı tedbirlerin insani yararlar sağladığı belirtildi. Türkiye’nin mekik diplomasisiyle barış uğraşlarına devam ettiği ve bu eforun, Türkiye’ye duyulan hürmetin bir göstergesi olduğu söz edildi.

RUSYA’NIN SURİYE POLİTİKASI

Türkiye’nin 2017’den bu yana Rusya ile Astana sürecine bağlı kaldığını belirten Fidan, Esad rejiminin bu süreçte ekonomik ve siyasi ıslahat yapmadığını eleştirdi. Esad rejiminin halkıyla bir ortaya gelmediğini ve ekonomik tahliller üretmediğini, bu durumun Rusya için bile bir yük haline geldiğini söz etti. Rusya’nın Esad’ı desteklemek için daima kaynak ayırmak zorunda kaldığını ve Esad’ın düşüş sürecinde süratli stratejik kararlar aldığını belirtti.

SURİYE’DEKİ GELİŞMELER

Esad’ın devrilmesiyle Suriye’de yeni bir devrin başladığını belirten Fidan, bu sürecin memleketler arası diplomasi ve ağır mesai gerektirdiğini ifade etti. Avrupa Birliği, Arap Ligi ve İslam İşbirliği Teşkilatı üzere aktörlerin farklı beklentilerinin bir rotaya oturtulmasının gerektiğini vurguladı. Türkiye’nin Suriye’deki önceliklerinden birinin yeni idarenin güçlü bir biçimde ayağa kalkması olduğunu belirten Fidan, terörle gayretin yeni idare için de değerli olduğunu söyledi. Petrol yatakları ve ekonomik toparlanmanın kıymetine dikkat çekti. Amerikan yaptırımlarıyla ilgili gelişmelerin olduğu, El Hol Kampı ve hapishaneler üzerine çalışmaların devam ettiği belirtildi. Dışişleri, Ulusal Savunma ve MİT’in, Irak, Suriye ve Ürdün’le koordineli bir formda sistematik çalışmalar yürüttüğü söz edildi.

SURİYE İDARESİ İLE YPG ORTASINDAKİ ANLAŞMA

Suriye idaresi ile YPG ortasındaki muahedenin takip edilmesi ve hayata geçirilmesi gerektiğini belirten Fidan, Türkiye’nin “Terörsüz Türkiye” projesinin bu sürece direkt ve dolaylı katkılar sağlayacağını söz etti.

AVRUPA GÜVENLİK MİMARİSİ VE RUSYA-UKRAYNA SAVAŞI

Fidan, Avrupa’nın, ABD’nin Trump devrinde Ukrayna-Rusya savaşından çekilebileceği telaşı taşıdığını belirtti. Avrupalıların, liderliği üstlenmek için adımlar attığını ve savunma sanayiinde kendi kendine yeterlilik için kararlar aldığını söz etti. Almanya’nın anayasa değişikliğiyle 150 milyar Euro’luk düşük faizli kredi sağladığını ve AB’nin borçlanma tavanını kaldırdığını belirtti. Türkiye’nin, savunma sanayiinde teorik olarak öbür aday ülkelerle tıpkı haklara sahip olduğunu, lakin uygulamada kimi meselelerle karşılaşıldığını tabir etti. Türkiye’nin, Avrupa’ya yaptırımlar konusunda “menfaat paylaşımında yanınızda görmek istemiyorsunuz, lakin külfet paylaşımında görmek istiyorsunuz” eleştirisini yönelttiğini söyledi.

KKTC VE TÜRK DEVLETLERİ TEŞKİLATI

Macaristan’daki Türk Devletleri Teşkilatı toplantısının en son bildirisinde, KKTC’nin haklarının korunmasına yönelik değerli adımlar atıldığı belirtildi. KKTC’nin Türk dünyasının ayrılmaz bir kesimi olduğunun vurgulandığını söz eden Fidan, Kıbrıs Türklerinin haklarına güçlü vurgular yapıldığını ve gençlik ile spor alanlarında KKTC’nin iştirakine yönelik adımlar atıldığını söyledi. Avrupa Birliği’nin, KKTC’nin devlet statüsünü kabul etmek istemediğini, fakat adada bir realite olduğunu belirtti.

ABD’NİN ORTADOĞU POLİTİKALARI

Fidan, ABD’nin Ortadoğu’ya yeni bir bakış açısı getirdiğini ve daha az masrafla bölgenin sakinlerine daha fazla sorumluluk yükleme siyaseti izlediğini tabir etti. Türkiye’nin, NATO üyesi olarak ABD ile yeterli bir diyalog geliştirdiğini ve bu yaklaşımın uygulanabilir siyasetlere dönüştürülmesi için çalışıldığını belirtti.

TÜRKİYE-ABD GÖRÜŞMELERİ VE SURİYE

Suriye’ye yönelik yaptırımların kaldırılması konusunda ABD ile anlaşıldığını belirten Fidan, İsrail’in müdahalesi, PKK, DEAŞ çocukları ve kimyasal silahlar üzere 6-7 alanda “anlaşmaya çalışma üzerinde anlaştıklarını” tabir etti. DEAŞ sorununun ve Suriye-İsrail hududunda sorun çıkmamasının Türkiye için öncelikli olduğunu vurguladı. Trump’ın, Türkiye’ye hürmet duyduğunu her fırsatta lisana getirdiğini belirtti.

ABD İLE KARŞILIKLI ZİYARETLER

Fidan, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Washington’u yahut Trump’ın Türkiye’yi ziyaret etmesi için bir takvim üzerinde çalıştıklarını belirtti. Lahey’deki NATO Zirvesi’nde başkanların görüşebileceğini ve sık sık yapılan telefon görüşmelerinin verimli olduğunu söz etti.

TERÖRSÜZ TÜRKİYE

Fidan, terör örgütünün kâğıt üzerinde fesih deklarasyonu yaptığını, lakin pratikte de feshedilmesi gerektiğini belirtti. Bu sürecin nasıl işleyeceğini ve denetim edileceğini söz eden Fidan, ruhsal eşiğin aşılmasının ve kararın alınmasının kıymetli olduğunu vurguladı. Hususların olgunlaşması için çalışmaların devam ettiği ve kamuoyuyla paylaşılabilir hale geldiğinde bilgilendirme yapılacağı belirtildi.

Kaynak: Haber7